Một doanh nhân livestream gọi mèn mén là cám lợn. Ảnh: Internet

Cụ thể, theo Báo điện tử Dân trí, đại diện Phòng An ninh chính trị nội bộ (PA03), Công an tỉnh Hà Giang cho biết, đơn vị vừa tiếp nhận đơn kiến nghị, phản ánh của công dân Thào Thị M. (trú xóm Chúng Pả A, xã Phó Cáo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang) về việc bà Hoàng Hường lên mạng xã hội xúc phạm người dân Hà Giang.

Bà H là tổng giám đốc một công ty cổ phần dược phẩm, chủ một phòng khám đa khoa quốc tế. Bà cũng thực hiện nhiều phiên livestream bán hàng được cộng đồng mạng quan tâm. Bên cạnh đó, ngày 13/ă4/2022, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã xử phạt 65 triệu đồng về quảng cáo của công ty dược phẩm của bà H.

Nổi lên nhờ thị phi, thành công cõi mạng, thứ mà giới chuyên môn gọi là “nền kinh tế gây chú ý”, việc bà H gọi mèn mén là cám lợn không phải là lần đầu bà khiến dư luận xôn xao. Trước đó, việc bà nhận nuôi một bé người Mông (từng nổi tiếng trên các diễn đàn mạng về nụ cười hồn nhiên) rồi sau đó ngừng hợp tác để lại vô số những ồn ào.

Đến hôm nay, khi bà H. gọi mèn mén là cám lợn, kỳ thực, mọi việc đã đi quá giới hạn của gây sốc… cho vui. Nên nhớ, mèn mén hay các món ăn từ ngô là món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc Mông. Với người Mông ở Hà Giang, món mèn mén còn đặc biệt hơn nữa.

Để có được một bát mèn mén mà bà H. cầm cợt nhả trong video, đồng bào đã phải rẽ đá tìm từng mẩu đất giữa cao nguyên đá điệp trùng. Làm núi đá có mầm sống, rồi nở hoa, và kết bắp là một quá trình lao động kỳ vĩ nhiều đời của đồng bào Mông ở Hà Giang. Tất cả chắt thành món ăn đặc trưng của đồng bào: mèn mén.

Chúng ta có thể không thích món ăn. Chúng ta cũng có thể nói thẳng cảm nghĩ của mình với những nhận xét chân thành về món ăn đó. Và nó chỉ dừng ở khẩu vị cá nhân. Còn khi người ta đã đi xa hơn thế, ví von một món ăn truyền thống của đồng bào là thức ăn gia súc, đó là điều rất tệ hại.

Chưa kể, bà H nhận thức được video của mình có rất nhiều người xem. Điều này gây những nhận thức sai lệch, những định kiến không hề tốt về một vùng đất, một nhóm người thiểu số.

Đáng buồn hơn, bà H. không phải trường hợp duy nhất đang dùng hình ảnh đồng bào để gây chú ý trên mạng xã hội.

Có vô vàn biến thể tinh vi của việc củng cố những định kiến, thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Nào là clip hài với nhân vật chính là một “anh dân tộc” ngờ nghệch. Nào là những câu chuyện bùa ngải được gắn với một nhóm đồng bào dù không có gì xác thực. Nào là những truyện cười phóng đại về lối tư duy của đồng bào mà đọc xong không cười nổi…

Bà H. và những phát ngôn của bà có vi phạm không, vi phạm tới đâu sẽ được các cơ quan điều tra cũng như Sở Thông tin - Truyền thông Hà Giang sớm trả lời dư luận. Còn những clip, những mẩu truyện đang củng cố những định kiến, những nhận thức sai lệch về đồng bào dân tộc thiểu số cũng cần hơn nữa những điều chỉnh của từ phía cộng đồng.

Văn hóa là sự khác biệt. Tới một vùng đất, gặp những nhóm người thiểu số, điều chúng ta cần không chỉ là mở lòng. Chúng ta cần cả sự hiểu biết và thấu cảm. Nói như Dam Bo, một nhà nghiên cứu người Pháp nổi tiếng với tác phẩm “Vùng đất huyền ảo” viết về đồng bào thiểu số ở Tây Nguyên: “Phải hiểu để mà yêu”.

Nếu không hiểu, không biết, sai lầm một cách chân thành cũng để lại những hệ lụy khó lường với nhận thức cộng đồng.

MỸ ANH

Có cồn vẫn lái xe và những mạng người oan khốc "Liên quan đến vụ xe hơi tông chết 3 người trong cùng gia đình ở thành phố Bắc Giang, cơ quan công an xác định ...

Hái lá ngón nấu canh, ba người tử vong Buồn nôn, tê chân tay, tê miệng là biểu hiện sau khi ăn lá ngón của người 5 người dân ở xã Linh Hồ, huyện ...