1. Chúng ta đã và đang có các công cụ truyền thống rất quan trọng là những tờ báo, tạp chí, sách in trên giấy nhưng văn hóa đọc ngày càng bị lép vế bởi sự lấn át của mạng xã hội.

Văn hóa đọc đã từng bước lùi lại sau văn hóa nghe nhìn.

Chúng ta đã và đang có các tờ báo điện tử hỗ trợ nhưng rõ ràng là vẫn chưa đáp ứng với yêu cầu tuyên truyền chính trị, đấu tranh bảo vệ và ngăn chặn…

Trước tình trạng đó chúng ta nhất quyết không thể đứng im, đứng im tức là lùi bước. Chúng ta cũng không thể cấm hoặc khuyên mọi người lảng tránh không dùng mạng xã hội như có một vài người đã nghĩ và nói một cách đơn giản: “… Không dùng Facebook, Viber, Zalo... vì mấy thứ này rất đau đầu, mất thời gian” .

Chương trình tọa đàm "Mạng xã hội - mặt trận tư tưởng mới" do Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh tổ chức. Ảnh: Tạp chí Tuyên giáo.

Không! Nói như thế có nghĩa là khuyên không dùng hoặc cấm không cho dùng.

Không! Chúng ta phải nhập cuộc và hành động phù hợp với thời đại, nhưng ta phải biết vận dụng phương châm “dĩ bất biến ứng vạn biến” và với phương pháp linh hoạt là “tương kế tưu kế”, dùng ngay phương tiện mạng xã hội, cùng hòa vào mạng xã hội chung sống hòa bình với nó, tự chủ và đấu tranh để bảo vệ và ngăn chặn theo yêu cầu của chính chúng ta.

Kinh nghiệm đã cho thấy, dù khó khăn đến mấy cũng có thể vượt qua một khi chúng ta biết huy động được lực lượng hùng hậu.

Lực lượng ấy ở đâu ra? Ở cả hệ thống chính trị, ở nhân dân, trong đó Đảng là bộ tổng tham mưu và đội ngũ đi tiên phong để giáo dục, thức ngộ nhân dân, thuyết phục và thu phục được lòng dân như lãnh tụ Hồ Chí Minh đã dạy.

Nhân dân là nền tảng của chế độ, là chủ nhân của đất nước, là lực lượng xây dựng và sức mạnh vô địch để bảo vệ chế độ, bảo vệ Tổ quốc. Để tập hợp được lực lượng nhân dân thì phải “Nâng cao dân chúng” như Hồ Chủ tịch đã dạy.

Nâng tức là nâng cao đời sống vật chất và nâng cao đời sống tinh thần, là khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước và khát vọng Độc lập - Dân chủ - Tự do - Hạnh phúc của nhân dân.

Nhân dân tham gia mọi công việc của đất nước, trong đó cụ thể là tham gia công tác tuyên truyền chính trị trên mạng xã hội bằng các tổ chức của mình. Nhân dân vừa là đối tượng vừa là chủ thể của hoạt động tuyên truyền chính trị trên mạng xã hội.

Nhân dân ta làm chủ bằng Nhà nước và các tổ chức chính trị xã hội. Ngoài ra, trong xã hội dân sự còn có các tổ chức xã hội, các hội đoàn, các tôn giáo… được tập hợp trong một tổ chức rộng rãi là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một liên minh chính trị, là nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, nơi hiệp thương, phối hợp và thống nhất hành động của các thành viên.

Để phát huy được vai trò của nhân dân vào việc tuyên truyền chính trị trên mạng xã hội trong tình hình hiện nay cần chú ý mấy điều cơ bản:

(1) Chủ trương và quyết sách của Đảng phải đúng nhưng trong hoạt động của Đảng và Nhà nước phải liêm chính kiệm cần và hiệu lực, hiệu quả để có căn cứ thuyết phục trong công tác tuyên truyền. Bác Hồ đã nói “Những tấm gương sống có giá trị gấp trăm lần bài diễn văn”.

(2) Đảng và Nhà nước cần tôn trọng và lắng nghe ý kiến khác nhau kể cả các ý kiến trái chiều của các thành viên trong Mặt trận để mau chóng khắc phục khuyết điểm và sai lầm.

(3) Toàn Đảng và mỗi đảng viên phải nghĩ thật, nói thật và làm thật.

Trong hệ thống chính trị có nhiều tổ chức chính trị-xã hội và tổ chức chính trị-xã hội nghề nghiệp như: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Công đoàn, Hội nông dân, Hội phụ nữ, Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật, Hội nhà báo, Hội triết học, Hội kinh tế, Hội sử học… Đảng cần phát huy vai trò của các tổ chức ấy tạo thành sức mạnh tổng hợp trong tuyên truyền chính trị, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội.

2. Sống là đấu tranh. Đấu tranh để vượt lên chính mình để cùng cộng đồng nhân loại tiến lên một xã hội văn minh: Độc lập, tự do, hạnh phúc. Đã là một cuộc đấu tranh, dù với thiên nhiên hay trong xã hội thì nhất thiết phải hợp lực, phải kết đoàn, phải có tổ chức, phải có đội ngũ tiên phong lãnh đạo, phải tập hợp và giáo dục quần chúng vì như trên đã nói, chân lý của muôn đời vẫn không thay đổi là quần chúng nhân dân chính là chủ thể và là lực lượng làm nên lịch sử.

Trước hết, Đảng lãnh đạo phải là bộ tổng tham mưu đồng thời là lực lượng đi tiên phong dẫn dắt, cảm hóa, giáo dục quần chúng trong cuộc đấu tranh này.

Nhưng nói theo Cụ Hồ là muốn giáo dục cho người khác thì mình phải tự giáo dục và nêu gương. Do vậy, các cấp ủy Đảng và đảng viên phải thấu hiểu những đặc điểm của mạng xã hội, phải nhanh nhẹn chủ động tiếp nhận, phân tích và ứng phó, phản hồi trước các thông tin trên mạng.

Kiên trì và bảo vệ những giá trị đích thực cơ sở nền tảng tư tưởng của Đảng là bất biến nhưng đấu tranh thì phải ứng vạn biến. Phải chịu khó học hỏi, tự học để nắm vững lý luận.

Điều này nói lại vẫn không bao giờ thừa vì trên thực tế vẫn có tình trạng lười học, học qua loa, vay mượn, chắp vá nên đấu tranh và bảo vệ chân lý nhưng vẫn chưa hiểu thấu chân lý ấy là gì, chân lý ấy đang phát triển cùng đời sống thực tiễn ra sao… nên đấu tranh nhưng không có tiềm lực, không đủ lý luận nên không sắc bén, không thuyết phục, không bẻ gẫy được các luận điểm sai trái của các thế lực thù địch và không cảm hóa được cư dân mạng. Ngoài một số rất ít là thù địch, còn đa số là những người bình thường hay a dua theo tâm lý đám đông.

Vấn đề này trong Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng của BCH Trung ương khóa XII trình bày và Đại hội Đảng khóa XIII thông qua đã chỉ rõ: “Công tác thông tin, tuyên truyền một số đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước chưa kịp thời, hình thức chưa phong phú.

Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có lúc, có nơi tính chiến đấu chưa cao, còn bị động, lúng túng; việc nắm bắt, định hướng dư luận xã hội có lúc chưa kịp thời. Kết quả thực hiện một số chủ trương của Đảng về quản lý báo chí, truyền thông, xuất bản, quản lý Internet, mạng xã hội chưa đáp ứng yêu cầu”.

Đảng viên, cán bộ phải nắm vững lý luận và tình hình thực tế, phải có ý thức chính trị và lòng trung thành để thực sự là lực lượng tiên phong dẫn dắt phong trào đấu tranh và tuyên truyền, bảo vệ quan điểm và đường lối chính trị của Đảng. Đây là chỗ rất yếu mà Nghị quyết của Đảng đã nêu.

Thứ hai, muốn định hướng cho quần chúng thì phải giáo dục quần chúng.

Số quần chúng đông đảo, hùng hậu của chúng ta là các tầng lớp thanh, thiếu niên, học sinh và sinh viên. Họ đang sử dụng công nghệ thông tin một cách thành thạo và say mê.

Họ vào mạng và kết nối, bình luận và chia sẻ với nhau và với nhiều đối tượng với những yêu cầu và mục đích khác nhau. Học tập có, vui chơi giải trí lành mạnh và không lành mạnh cũng có. Nhìn chung một số không nhỏ bàng quan đối với những vấn đề chính trị-xã hội của đất nước.

Ngày nay điện thoại thông minh, mạng xã hội, một công cụ hấp dẫn, tiện lợi ở xã hội hiện đại này đang như con dao hai lưỡi. Nếu ta không làm cho giới trẻ tỉnh ngộ, cứ rảnh ra là cắm đầu vào điện thoại, đọc ngấu nghiến say mê những thông tin vô bổ, độc hại đang phá hoại sự gắn kết quan hệ cha mẹ, ông bà với con cháu. Sự độc hại đang phá vỡ nền tảng xã hội và đầu độc tâm hồn, tư tưởng thế hệ trẻ.

Nếu trong hệ thống giáo dục quốc dân của ta việc giáo dục đạo đức công dân, giáo dục lý luận chính trị một cách có chất lượng, có sự lôi cuốn, thức ngộ, truyền cảm hứng cho họ về sử dụng mạng xã hội để biểu hiện ý chí, niềm tin vào lý tưởng, hứng khởi đấu tranh và ngăn chặn những biểu hiện trái với lý tưởng thẩm mĩ của xã hội thì chắc chắn chúng ta sẽ có một lực lượng hùng hậu làm chủ mạng xã hội để đấu tranh bảo vệ và ngăn chặn theo mục đích yêu cầu mà Đảng ta mong muốn.

Hội thảo khoa học: “Tác động của mạng xã hội đến lối sống và văn hóa học đường của sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội” (do Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức) đã trao đổi, thảo luận sâu sắc, cụ thể và toàn diện những vấn đề lý luận và thực tiễn của mạng xã hội đến lối sống và văn hóa học đường của sinh viên các trường đại học trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Ảnh: Mai Nghiêm.

Tóm lại, nếu những người cộng sản sống cùng đời sống với số đông quần chúng trẻ tuổi, có học thức, ham chuộng cái mới, cái tốt đẹp mà cuộc cách mạng 4.0 tạo ra, định hướng cho họ, vừa là bộ tham mưu vừa là chiến sĩ tiên phong hướng dẫn, giúp đỡ họ thì chắc chắn trên mạng xã hội tư tưởng cách mạng và tiến bộ của Đảng sẽ là tư tưởng chủ đạo, lấn át xua đuổi những luồng gió độc, những tư tưởng xấu làm cho mạng xã hội trở thành một không gian trong sáng mang đậm tính nhân văn và lý tưởng thẩm mĩ của xã hội.

Mạng xã hội, nói cho cùng cũng chỉ là một phương tiện mới, một cơ sở vật chất mới trong một thời đại mới, còn lý luận cách mạng cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi thâm nhập vào quần chúng thanh niên có trí thức và làm chủ khoa học công nghệ như C.Mác và Ph. Ăngghen đã chỉ dẫn.

Thứ ba, chủ động và minh bạch hóa thông tin.

Thời đại công nghệ thông tin phát triển rất nhanh như trên đã nói, bất cứ ở đâu và bất cứ ai, người ta đều có thể đưa thông tin theo cảm quan, tùy hứng thú và tâm trạng của họ lên mạng xã hội và từ đó chia sẻ, phát tán loang đi rất nhanh.

Vì vậy các cấp ủy, các cơ quan tuyên truyền của Đảng và Nhà nước phải chủ động cung cấp thông tin, minh bạch và chính xác hóa thông tin, nhanh chóng đưa thông tin chính thống lên mạng xã hội để hướng dẫn dư luận.

Cũng cần nói thêm là các chính khách, các cán bộ có chức quyền cao ở ta thường ít dùng mạng xã hội để bày tỏ chính kiến và giao lưu với người dân; nhưng những hành động và phát ngôn của họ thường rất nhanh chóng được cư dân mạng ghi lại, chớp lấy tung lên mạng.

Nếu những việc làm tốt, phát ngôn hay thì chưa chắc đã được họ ghi nhận nhưng nếu những việc làm sai trái, những phát ngôn hớ hênh, thậm chí nóng vội, thiếu chuẩn xác, nhất là một số vấn đề nhậy cảm như chủ quyền quốc gia, biển đảo, dự án, tham nhũng và công tác cán bộ… thì lập tức được ai đó cho tung bay lên mạng chia sẻ tứ tung không sao kìm lại được.

Lời nói như viên đạn khi đã ra khỏi nòng súng thì nó bay đi không sao giữ lại được. Lỡ tay may ra còn sửa được chứ lời nói lỡ, hớ, sai thì không tài nào thanh minh được. Càng bào chữa càng phản tác dụng. Những phát ngôn ấy rất dễ bị xuyên tạc, thổi phồng, lợi dụng để chống lại cơ sở nền tảng tư tưởng của Đảng, lăng nhục cán bộ và lên án chế độ ta.

Vì vậy bản thân mỗi cán bộ, đảng viên nhất là những người quyền cao chức trọng thì khi phát ngôn cần phải như Cụ Hồ đã từng khuyên trong “Sửa đổi lối làm việc”: “Mỗi tư tưởng, mỗi câu nói, mỗi chữ viết, phải tỏ rõ cái tư tưởng và lòng ước ao của quần chúng. Phải luôn luôn dùng những lời lẽ, những thí dụ giản đơn, thiết thực và dễ hiểu. Trước khi nói, phải nghĩ cho chín, phải sắp đặt cẩn thận. Phải nhớ câu tục ngữ “Chó ba quanh mới nằm. Người ba năm mới nói”… Làm được như thế - đảng viên cán bộ ta quyết phải làm như thế”.

Vấn đề tuyên truyền chính trị bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội thật không đơn giản, cần có sự vào cuộc của các chủ thể xã hội mà đội chủ lực quân chính là các nhà lãnh đạo quản lý các cấp, các nhà nghiên cứu và giảng dạy lý luận, các cơ quan truyền thông, nhà báo, nhà trường, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh…

Mời quý độc giả xem video: "Nâng cao năng lực tuyên truyền, vận động cho cán bộ tuyên giáo Công đoàn":

Nội dung tuyên truyền Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam ban hành Kế hoạch tuyên truyền Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, nhiệm kỳ 2023-2028 như sau:

Đoàn tàu tuyên truyền Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam đã lăn bánh Đoàn tàu tuyên truyền, mang biểu trưng và phương châm Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, nhiệm kỳ 2023 - 2028 đã xuất phát ...

Mỗi công nhân là tuyên truyền viên bảo vệ môi trường Đại diện Công đoàn Công ty Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO) cho biết, tại Việt Nam hiện tại có 42% rác thải nhựa ...